Kedilerde katarakt ışığı retinaya geçmesinin engellenmesinden kaynaklanan ve körlüğe neden olan hastalıktır. Katrakt hastalığının temelinde irisin arkasındaki göz merceği üzerindeki bulanıklıktır. Genellikle cins kedilerin bazı türlerinde görünür. İnsanlarda olduğu gibi kedilerde katarakt da birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkar.
Kedilerde katarakt rahatsızlıkları yüksek oranda tedavi edilir. Ancak kedi kataraktı belirtileri far etmek zor olduğundan kedi sahipleri tarafında veterinere geç başvurulur. Kedilerde katarak ameliyatı kesin çözüm olarak kabul edilir.
Kedilerde Gizli Katarakt Belirtileri
Kedilerde katarakt belirtileri kolay anlaşılmaz. Hastalık iyice ilerlediğinde veya farklı bir hastalık nedeniyle varlığından şüphe edildiğinde veteriner kontrolü ile anlaşılır. %60 mercek opaklığı olan kediler karanlıkta görmekte zorluk çeker. Kediler karanlıkta yön bulmakta çok iyi olduğundan bu belirtiyi kaçırmak ta mümkündür. Kedilerde katarakt varlığı şüphesi
- Şeker hastalığı varsa
- Artan susuzluk, sık idrara çıkma, kilo kaybı
- Gözde şeffaf bir tabaka görülmesi
- Gözde puslu görüntü (ileri katarakt safhalarında)
Kedilerde katarakt belirtileri çok nadir veya ilerlemiş durumlarda kendini belli eder. Kataraktlı kedi belirli açılardan göremediği için yemek kabını bulmakta, mobilyalar arasında gezmekte, merdivenleri inip çıkmakta sorun yaşayabilir. Kedilerde katarak hastalığı ancak uzman veteriner tarafından değerlendirilir. Bu nedenle belirtiler veya yaş almaya bağlı bir şüphe varsa veterinere iletilerek kontrolünün sağlanması belirtileri beklemek uygun bir çözüm yolu değildir.
Kedilerde Katarakt Oluşma Nedenleri
Kedilerde katarakt nedenleri çoğunlukla kalıtsal, yaşlılık ve beslenme kaynaklıdır. Göz kataraktı insanlar kadar kediler için de zor bir durumdur. Bu nedenle katarakt belirtileri görüldüğünde tedavi sadece göz için değil altta yatan problemin çözümüne yönelik olmalıdır. Kedilerde katarakt oluşma nedenleri;
- Şeker hastalığı veya tansiyon
- Yaşlanma
- Kanser
- Gözde üveit rahatsızlığı
- Göze alınan darbe veya travma
- toksik maddelere maruz kalmak (naftalin, dinitrifenol)
- Kanda anormal derecede düşük kalsiyum seviyeleri (hipokalsemi) şeklindedir.
- Kedi cinsi genetik yatkınlığı
Yaygın olmayan kedi katarakt nedenleri ise elektrik şoku ve radyasyona maruz kalma olarak sıralanabilir. Katarakt kedilerin bazı türlerini özellikle etkilediği için genetik kayaklı olduğu düşünülür. Köpeklerde katarakt da genellikle bazı türleri daha fazla etkiler.
Kedilerde Katarakt Teşhisi ve Tedavisi
Kedilerde Katarakt teşhisi ve tedavisi hastalığın erken dönemlerde daha kolaydır. Kedilerin gözlerinde bulanıklık veya şeffaf tabaka gözlemlenmesi katarak veya farklı göz hastalıklarının teşhisi ve tedavisi için müdahale sebebidir. Veteriner göz muayeneleri ile tam teşhis koymak mümkündür. Kedinin bir gözünde katarakt gelişebileceği gibi aynı anda iki gözde katarakt bulunması da mümkündür.
Kedilerde katarakt teşhisi ve tedavisi;
- Kedinin hastalık hikayesi dinlenir.
- Fiziki muayene yapılır.
- Diyabet şüphesi varsa tam kan sayımı, biyokimya, idrar tahlili alınır.
- Oftalmik muayene veya elektroretinografi ile sinirsel iletim ölçülür.
- Göz merceğinde anormal opasite varlığı katarakt teşhisi için yeterlidir.
- Teşhis sonrası uygun tedavi yöntemi seçilir.
- Kedi katarakt damlası veya ameliyatı ile tedavisi sağlanır.
Katarakt incelemesinde veteriner hekim katarakt tipini belirler. Buna göre kedide nükleer skleroik katarakt, kortikal katarakt, arka subkapsüler katarakt olmak üzere tam teşhisi sağlanır. Kedide katarakt, altta yatan başka bir hastalığa ikincil bir reaksiyon olarak gelişmesi muhtemeldir. Ana hastalığı bulmak adına veteriner şüphesi bu yöndeyse ana hastalığı önce tedavi etmek isteyebilir. Kedilerde katarakt tedavisi için en etki yöntem operasyon yani ameliyattır. Göz merceğine yapılacak ameliyat tüm diğer tedavilerden daha etkili ve kalıcı çözüm yolu sunar.
Kedilerde Katarakt ve Diğer Göz Hastalıkları
Kedilerde göz hastalıkları arasında kataraktla benzer belirtiler gösteren birçok hastalık bulunur. Katarakt belirtileri ile en çok karıştırılan glokomdur.
- Kedide bulutlu bir kornea (gözün şeffaf ön kısmı),
- Işığa düzgün tepki vermeyen genişlemiş bir gözbebeği,
- Şaşılık, gözde ağrı veya aşırı gözyaşları.
Katarakt hastalığı ile farklı olarak gözyaşı bulunur. Kedi kataraktı gibi belirtiler taşıması kedi sahipleri tarafından göz önünde bulundurulmalıdır. Kedi kataraktı ile karıştırılan bir diğer hastalık ise iris melanozu’ dur. İris melanozu iris renginin solması olarak bilinir. Kedinin göz bebeği çevreleyen renkli dokuda renk değişimi katarakt gibi yaşlı ve orta yaşlı kedilerde görülür. Katarakttan farklı olarak iriste çiller veya pigment lekeleri gözlenebilir.
Kedilerde göz ülseri de katarakt ile karıştırıla bir hastalıktır. Aslında veteriner için bunu anlamak çok kolay olmasına rağmen kedi sahiplerinin görmediği anda kedinin darbe alması ile oluşur. Travma yaşayan retinada oluşan hasar ile birlikte gözyaşı görevini yerine getirmek ister. Bu nedenle hasarı önlemek adına iris üzerinde şeffaf bir tabaka oluşturur. Bu şeffaf tabaka zamanla kalınlaşır ve göz kaybına neden olur.
Şeffaf tabaka kataraktta da olduğu için kedi sahipleri katarakt ile kedi göz ülserini karıştırabilir. Kedi göz ülseri genellikle yoğun damla tedavisi ile düzelir. Yavru kedi üveitleri katarakt gelişimini tetikleyebilir. Üveit daha çok bir bağışıklık sistemi hastalığıdır kortikostereoid damalarla tedavi edilir. Kedi ön üveiti hastalığın tedavi altına alınması işe geriler. Kedilerde göz matlaşması olarak kendini belli eden birçok hastalıktan birkaçıdır.
Kedilerde nükleer skleroz katarakt ile aynı semptomları taşır. Katarakt kedilerde çok küçük alanda başlayarak yayılırken, Lentiküler sklerozda yaş almaya bağlı mavi saydam bir tabaka görülür. Göz rengi değişimi mavi tabaka ile değişmez ama katarakt da bu rahatsızlığa eşlik eder.