Kedilerde gastrit, mide mukozasının enflamasyonu şeklinde tanımlanır. Mide sorunu yaşayan kediler sağlıklı değildir. Obezite, parazit, enfeksiyon nedenlerine bağlı olarak kedilerde gastrit görülebilir.
Kedide mide problemi olduğunu anlamak için kedinin davranışları incelenir. Yemek yedikten sonra kusma, tükürük çıkarma, uykudayken ağızdan mide sıvısı gelmesi gibi belirtiler mide hastalıklarının habercisidir.
Kedilerde Gastrit Belirtileri
Kedilerde gastrit belirtileri en yaygın olarak yavru kedilerde görülür. Genellikle yabancı cisimleri yiyecek zannederek tüketmeleri, çiğ yiyeceklere ve tabaklardan kalan artıklara iliği duymaları mide sağlıklarını bozar. Kilolu kedilerin büyük öğün porsiyonları, mama kalitesi, farklı bir hastalığın tetiklenmesi, gastrit oluşumuna neden olur. Gastrit belirtileri;
- Aralıklı kusma,
- İştah kaybı,
- dehidrasyon,
- Yorgunluk
- Keyifsizlik
- Artan su ihtiyacı/susama
- Kusmuğunda veya dışkısında kanın görülmesi
- Mide ağrısı nedeniyle karnına içe çekerek oturuş
- Oturmak yerine ayakta durmayı tercih etme şeklinde kendini belli eder.
Kedilerde gastrit genellikle kanlı kusmukla anlaşılır. Gastrit, yavru kedilerde, obez kedilerde ve yetişkin kedilerde farklı belirtiler gözlenir. Bir yemek kaşığı kuru mama tüketimi, yaklaşık 20 dakika sonra 3 yemek kaşığı kadar şişer. Fazla mama tüketen kedilerde yeterince mide asidi olmaması kedinin gastrit benzeri belirtiler sergilemesine neden olur. Çok fazla yemek yiyen kediler, kusma ile sadece 24 saatten daha kısa bir süre içerisinde akut gastrit geliştirerek fazla yediklerine çıkartırlar.
Kedilerde Gastrit Nedenleri
Kedilerde gastrit nedenleri her vaka için ayrıdır. Kedilerde gastrit oluşma sebepleri genellikle;
- Antibiyotik tedavisi sonrası
- Enfeksiyon
- Endokrin hastalıkları
- Yiyecek alerjileri
- Diyabet
- Yabancı cisim tüketimi
- Karaciğer hastalıkları
- Fazla yemek yeme
- Stres
- Toksin gibi sebeplerden kaynaklanır.
Kedi mide rahatsızlığı uzun süredir devam ediyorsa kronik olarak kabul edilir ve altında yatan nedenler araştırılır. Kedide mide rahatsızlığı belirtileri nadiren gözleniyorsa akut gastrit olarak kabul edilir. Yavru kedilerin yabancı cisim tüketmesi veya toksik gıda tüketerek kusması ve belirtilerinin kısa sürede geçmesi akut gastrittir. Obez kedinin her öğün sonrası kusması kronikleşmiş olarak kabul edilir.
Kedilerde gastrit nedenleri ne olursa olsun veteriner önerisi almak önemlidir. Kronik kedi hastalığı gelişmeden önce basit çözümlerle önlem almak mümkündür.
Kedilerde Gastrit Hastalıkları
Kedilerde gastrit hastalığının farklı bir rahatsızlığın belirtisi olarak ortaya çıkması mümkündür. Kedilerde mide rahatsızlanmasına neden olan hastalıklar kedinin durumu ve hastalık öyküsüne göre değerlendirilir.
Kedilerde gastrit hastalıkları oluşması;
- Kimyasal tahriş ediciler, Ağır metal zehirlenmesi
- Bakteriyel enfeksiyon, Mantar enfeksiyonu, viral enfeksiyonlar
- Yabancı cisim (kıl yumakları dâhil)
- Enflamatuar barsak hastalığı,
- safralı kusma sendromu, Aşırı yeme, şımarık yemek, Stres
- Kemoterapi, kortikosteroidler, antibiyotik kullanımı kaynaklı
- Diyabetik ketoasidoz
- Diyet kararsızlığı, Gıda alerjisi
- Endokrin hastalığı, eozinofilik gastroenterit, Granülomatöz mide hastalığı, Gastrinoma veya diğer neoplaziler, İdiyopatik gastrit
- Karaciğer hastalığı
- Bağışıklık hastalıkları, Addison hastalığı, Bağırsak parazitleri
- Mast hücre tümörü şeklinde olabilir.
Hastalığın teşhisi öncesi her zaman hastalık öyküsü istenir. Böylece en kötüsünü düşünmeden basit çözümlerle tedavi edilir.
Kedilerde Gastrit Teşhisi ve Tedavisi
Kedilerde gastrit teşhisi için elle genel durum muayenesi yapılır. Hastalık öyküsü dinlenir. Hasta yavru kedi ve yabancı cisim yutmuşsa cismin kedilerde mide tıkanması veya bağırsak felcine neden olup olmadığı görüntüleme metotlarıyla incelenir. Eğer bir tıkanma varsa kedinin hayatta kalması için ameliyatla yabancı cismin ivedilikle çıkarılması gerekir.
Akut vakalarda sadece minimal teşhislerle kan ve idrar tahlili yapılır. Beslenme planı ve uygun kuru mama desteği ile kedi sahibinin takibine bırakılır. Kronik vakalarda kapsamlı testler ile gastrit kaynağı belirlenir.
Kedilerde gastrit teşhisi için;
- Kan testleri ile efeksiyon, parazit, hastalık ve mevcut bağışıklık sistemi değerlendirilir.
- İdrar tahlili ile üre, enfeksiyon ve protein ölçümleri yapılır.
- Karın röntgeni ile iç organların durumu gözlenir.
- Karın ultrasonu ile tümör, bağırsak ve mide durumu gözlemlenir.
Kedilerde hafif vakalar kedi gastrit mamaları, sık ve az beslenme, mide koruyucu ilaçlar ile tedavi edilir. Parazit, enfeksiyon veya bakteri kaynaklıysa kısa tedavi sonrası midenin düzelmesi mümkündür. Kedide gastrite neden olan farklı organ hastalıklarının da tedavisi ile gastrit düzelir.
Kedilerde Gastrit ve Reflü Tedavisi
Kedilerde gastrit ve reflü mide hastalıkları birlikte görülebilir, ikisinin belirtileri aynı olsa da iki hastalık veterinere mide rahatsızlığı belirtisi olarak kabul edilir. Mide rahatsızlıkları genel belirtisi ateş olmadığı halde mide bulantısı, dudak yalamak, kusma ve yemek yemeyi reddetmektir. Kedilerde gastrit maması verilse dahi reflü hastalığı varsa iyileşmez.
Kedilerde gastrit belirtileri mide koruyucu madde içeren mama veya ilaçlara tedavi edildiği gibi altta yatan sebepler de araştırılmalıdır. Gastrit görülen şişman kediler için diyet ve mama değişimi gerekir. Az ve sık beslenmek için teşvik edile bazı kedilerde düzelme gözlemlenir.
Reflü kedi mide kapakçığının açılarak ağız yoluyla dışarı taşması olarak tabir edilir. Kedilerde gastrit belirtisine ek olarak yemek yedikten sonra ilk 10 dakika içerisinde kusmak ve bunu yinelemek reflü için iyi bir gözlemdir. Çünkü kedi onu midesinde hazmedemiyor veya tutamıyordur. Kedi sahiplerinin ilk yapacağı önlem gastrit problemine uygun mama seçimi yaparak sık ve az miktarda besleme yapmaya başlamaktır. Veteriner tavsiyesi ile kedi midesini rahatlatacak takviyelerle kedinin mide kapakçığını kendisi düzeltmesi için fırsat verilir. Bu yöntem çoğunlukla işe yarar. Kedilerde reflü tedavisi mide kapağı ameliyatı şeklinde yapılsa da veterinerler en son seçenek olarak görür.